تاثیر جیبرلین بر افزایش تحمل به کلرید سدیم و برخی ویژگی های رشدی و فیزیولوژیکی دو رقم زیتون ’زرد ‘و ’شیراز‘

گونه زیتون متعلق به جنس زیتون سانان می باشد که در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان پراکنده شده است. ارقام این کونه دارای ویژگی های فیزیولوژیکی متعددی هستند که موجب افزایش توانایی آن ها برای سازگاری با محیط های شور می شود. شوری از عوامل محدود کننده رشد گیاه و تولید محصول در جهان است. این پژوهش به هدف بررسی وضعیت تحمل دو رقم زیتون ،’زرد ‘و ’شیراز‘نسبت به شوری (کلرید سدیم) و بررسی امکان افزایش تحمل به شوری و رشد گیاهان با استفاده از جیبرلین انجام شد. تیمارهای شوری (کلرید سدیم) به غلظت های صفر، 50، 100 و 200 میلی گرم در لیتر از طریق آب آبیاری به گلدان ها افزوده شد. محلول جیبرلین در غلظت های صفر، 10 و 100 میلی مولار تهیه و به صورت محلول پاشی پس از گذشت یک ماه از تیمار شوری روی گیاهان صورت گرفت. ویژگی های رویشی و فیزیولوژیکی نظیر سطح و تعداد برگ، طول میان گره، ساقه و ریشه، وزن تازه و خشک برگ، ساقه و ریشه، میزان یون های سدیم، پتاسیم و کلر، میزان کلرفیل و پرولین اندازه گیری شدند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با نرم افزار spss انجام و میانگین داده ها با استفاده از آزمون توکی یا دانکن در سطح 5 درصد مقایسه شد. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که افزایش میزان شوری موجب کاهش سطح و تعداد برگ، طول میان گره، ساقه و ریشه، وزن تازه و خشک برگ، ساقه و ریشه شد. کاربرد جیبرلین اثر مثبتی بر شاخص های رشدی در همه ی سطح های کلرید سدیم داشت. با افزایش شوری میزان پرولین برگ، هم چنین سدیم و کلر برگ، ساقه و ریشه افزایش یافت در حالی که میزان پتاسیم و کلروفیل را کاهش داد. با کاربرد جیبرلین غلظت سدیم و کلر در گیاه کاهش یافت در حالی که میزان پتاسیم و کلرفیل افزایش یافت. نتایج نشان داد که رقم ’شیراز‘ در مقایسه با رقم ’زرد ‘متحمل تر بود. در این رقم میزان تجمع سدیم در برگ و ساقه نسبت به رقم ’زرد ‘کمتر بود. در سطح های مختلف کلرید سدیم، جیبرلین میزان سنتز و تجمع پرولین برگ را در دو رقم افزایش داد و این افزایش در رقم ’شیراز‘ به طور معنی داری از رقم ’زرد ‘بیشتز بود و به موازات آن رشد رویشی این رقم نیز بیشتر بود.